ICC Georgia presents a new column: “Women in Business”,  providing interviews with various successful women working in and outside Georgia;  The interviewees will share their success stories with us. 

Please see the interview with Natia Meparishvili, PhD – Chairman of “Council of Women Entrepreneurs in Georgia”, Associate Professor at “Alte University” & Communications and Marketing Expert.

First of all, please tell us about your success story, where did you start and what stage of your career are you at now?

“Success” has a different definition. For me personally, success is when you are able to overcome challenges and deal with them.

Even at an early age, my field of choice was: cinema, painting. I successfully mastered the desired professions, however, in real life, an iron curtain was built in front of me, and I was no exception. And yet there were festivals and victories. However, due to my overly realistic nature, I made a similar assessment of the reality in which I would have to spend the coming years. I refused many fascinating opportunities to continue my studies abroad, and at the same time I realized that I was refusing the desired profession. It was a time when cinema practically did not exist in Georgia, and there was no possibility of access to modern technologies.

My first job was related to television, that’s when I became interested in “marketing”, which deepened my interest so much that I connected it with further professional education and activities. Moreover, marketing and cinematography are very closely related.

I did not stop and continued to study for a doctorate, and soon I was transferred from the field of art to business. There were various pure commercial projects, advertising agency, commercial cinema, then the public sector in the direction of business, projects with donor organizations on social and economic topics and others followed.

Years ago, I would never have thought that I would be actively involved in social and public life, I would be in the non-governmental sector, and even more so in terms of women’s empowerment. Many women think that no one has abused them, because in the opinion of many, violence includes only physical actions. However, what is considered a norm for many is the violation of women’s rights. You can imagine when the career growth of a woman with a much higher qualification is very difficult and she often cannot be promoted just because she is the “weaker sex”.

And yet, I would name my success as a co-founder of the organization “Council of Women Entrepreneurs in Georgia”, which although requires a lot of effort, but at the same time creates new opportunities for others and speaks loudly about needs, desires, statistics, and what is very important, creates a group of women who strengthen each other and are ready at any time to share their experience or failure.

Which part or achievement would you single out from your career history and why?

I would highlight the academic activity at the university, in which I have been actively involved for the last 8 years. I teach subjects, the correct construction of which is important for effective further management in the public or private sector.

I can’t help but mention the project that was created and connected to the worst of the Covid-19 in the past three years. It was a devastating period for the whole world, both economically and socially, and especially for the representatives of the arts.

This is the third year it has been implemented. “Women Artists Digital Week Exhibition”. This is an international project whose goal is to empower women employed in the field of art and culture and support them in the direction of economic activity. Digital exhibition has become one of the largest projects in the online space. In the first year, 282 artists took part in the project, and more than 800 participants from 12 different countries were registered. This year, new fields were added to the platform: ceramics, textiles and dolls, and this time there are more than 11,000 participants in the database. The platform creates a constantly updated database of the field, which is no less important for the development of the field, practically this platform gives us a precedent in the form of a database of the field, which is constantly updated.

I think our project is a good example of how important it is to manage any activity in the digital space, especially if it concerns the field of art, which the pandemic has made one of the most vulnerable fields. At first, many people were quite skeptical about the project, but we were convinced that the digital space was the only alternative to overcome the severe consequences of the COVID 19 pandemic as much as possible. Project partners and supporters were easily recruited because we presented them with a situational analysis, the needs and challenges of the field, as well as existing examples. The project is supported by the Creative Europe Desk in Georgia, the Embassy of the Kingdom of the Netherlands in Georgia and Tbilisi City Hall.

As we know, you are the chairman of the Women’s Business Council in Georgia, which is quite active. What projects do you plan to implement within the organization in the near future?

The Council of Women Entrepreneurs is a non-governmental organization, and therefore the research and analysis of current (entrepreneurial) needs in the country, in the direction of women’s economic support, are at the top of its activity priorities.

We believe that it is important to empower and support women in the direction of economic activity, there should be various supporting projects, which include both retraining and experience sharing and, of course, access to finances. Our organization, together with the Association of Women Entrepreneurs of Azerbaijan, won a grant to implement the project “Promoting Gender Equality and Women’s Economic Empowerment for Sustainable Development: Enhancing Cooperation through Knowledge Sharing”. We have already moved to the second phase of the mentioned project, which was a competition for female entrepreneurs. Women representing digital and eco-friendly businesses in Georgia are eligible to participate, winners will be awarded a small grant and an opportunity to participate in a business forum in Baku. The project is funded by the Swiss Cooperation Office and the Swiss Embassy in Azerbaijan. Detailed information about the competition can be found on our website www.wbcg.org.

What do you think can be done to promote women entrepreneurs in Georgia and to improve the situation for women in the business sphere? Are you planning any projects or initiatives in this direction?

“The home should be the center but not the boundary of a woman’s life, – I would start answering your question with this phrase of Thatcher.

Practically, the list of needs of female entrepreneurs remains unchanged. Achieving gender equality is a modern business imperative. The list is long enough to highlight some: access to finance, gender balance in the workplace, and others.

Mostly female entrepreneurs represent micro, small and medium-sized companies. According to statistical information, women are mostly self-employed, therefore they have the status of individual entrepreneurs and micro-entrepreneurs. There has been an increase in female startups, which is very gratifying, who are trying to turn their idea into a business and then develop it. However, as you know, more access to finance for women is important for development. It is desirable to put more emphasis on the development of entrepreneurial skills, we and similar non-governmental organizations try to provide various types of trainings, firstly because it helps women to plan their business idea right from the beginning and secondly, to think about possible ways of future development. The whole modern world is talking about the fact that it is more difficult for women to do business, especially the European Union is trying to strengthen the role of women in the economy through various projects and programs. Moreover, when countries are evaluated by economic or other development indicators, one of the important factors in assigning a place to a country is “women in business” according to the indicator.

And finally, the traditional question, what would you advise aspiring professionals and young people who are now taking their first career steps?

In many cases, questions and answers traditionally have the same content. I can’t recommend anything new either, the most important thing is to reveal your desire to yourself first, then say it out loud and start working in such a way that you don’t break the order: first there should be a desire, then an analysis of your capabilities, identification of needs, a plan written in time and being ready to start implementing your project. By project I mean both startup and personal career advancement.

პირველ რიგში, გთხოვთ, მოგვიყვეთ თქვენი წარმატების ისტორიისშესახებ, საიდან დაიწყეთ და თქვენი კარიერის რა ეტაპზე იმყოფებით ამჟამად?

„წარმატებას“ არაერთგავროვანი განსაზღვრება აქვს. პირადად ჩემთვის წარმატება არის, როდესაც გამოწვევების გადალახვასა და მათთან გამკლავებას შეძლებ.

ჯერ კიდევ ადრეულ ასაკში ჩემი არჩევანის  სფერო იყო: კინო, მხატვრობა. წარმატებულად დავეუფლე სასურველ პროფესიებს, თუმცა რეალურ ცხოვრებაში ჩემს წინ რკინის ფარდა აღიმართა და გამონაკლისი მე არ ვყოფილვარ.  და მაინც იყო ფესტივალები და გამარჯვებები. თუმცა ჩემი ზედმეტად რეალისტური ბუნებიდან გამომდინარე გავაკეთე ერთგავრი შეფასება იმ რეალობის, რომელშიც მომიწევდა მომავალი წლების გატარება. უარი ვთქვი უცხოეთში სწავლის გაგრძელების არაერთ მომხიბვლელ შესაძლებლობაზე და თანაც ვათვითცნობიერებდი, რომ ამით უარს ვამბობდი სასურველ პროფესიაზე. ეს იყო დრო როცა კინემატოგრაფია პრაქტიკულად საქართველოში აღარ არსებობდა, და არც არანაირი შესაძლებლობა ხელმისაწვდომობის თანამედროვე ტექნოლოგიებთან.

ჩემი პირველი სამსახური უკავშირდება ტელევიზიას, სწორედ მაშინ დავინტერესდი  „მარკეტინგით“, რომლის მიმართ ჩემი ინტერესი იმდენად გაღრმავდა, რომ შემდგომი პროფესიული განათლება და საქმიანობა დავუკავშირე. თანაც მარკეტინგი და კინემატოგრაფია ძალიან მჭიდრო კავშირშია.

მე არ გავჩერებულვარ და განვაგრძე სწავლა დოქტურანტურაში, და მალევე ჩემი გადაპორტირება მოხდა ხელოვნების სფეროდან ბიზნესში. იყო სხვადასხვა წმინდად კომერციული პროექტები, სარეკლამო სააგენტო, კომერციული კინო, მერე მოყვა უკვე საჯარო სექტორი ბიზნესის მიმართულებით, დონორ ორგანიზაციებთან ერთად პროექტები სოციალურ და ეკონომიკურ თემატიკაზე და სხვა.

წლების წინ ვერასოდეს ვიფიქრებდი, რომ აქტიურად ჩავერთვებოდი სოციალურ და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში, ვიქნებოდი არასამთავრობო სექტორში და მით უმეტეს ქალთა გაძლიერების კუთხით. ბევრ ქალს ჰგონია რომ მასზე არავის არ უძალადია, რადგან ბევრის მოსაზრებით ძალადობა მხოლოდ ფიზიკურ ქმედებას მოიცავს. არადა ის, რაც ბევრისთვის ნორმად მიიჩნევა არის ქალთა უფლებების დარღვევა. წარმოიდგინეთ, როდესაც ბევრად მაღალი კვალიფიკაციის მქონე ქალის კარიერული ზრდა მეტად რთულია და ხშირად ვერ ხდება მისი დაწინაურება მხოლოდ იმ მიზეზით, რომ ის წარმოადგენს სუსტ სქესს.

და მაინც ჩემს წარმატებად დავასახელებდი ორგანიზაციას „მეწარმე ქალთა საბჭოს საქართველოში“ თანადამფუძნებლობას, რომელიც მართალია მოითხოვს ძალიან დიდ ძალისხმევას, თუმცა, ამავდროულად ქმნის ახალ შესაძლებლობებს სხვებისთვის და  ხმამაღლა საუბრობს საჭიროებებზე, სურვილებზე, სტატისტიკაზე და რაც ძალიან მნიშვნელოვანია ქმნის ქალთა ჯგუფს, რომლებიც აძლიერებენ ერთმანეთს და მზად არიან ნებისმიერ დროს გაუზიარონ თავიანთი გამოცდილება თუ მარცხი.

რომელ მონაკვეთსა ან მიღწევას გამოარჩევდით თქვენი კარიერული ისტორიიდან და რატომ?

 გამოვყოფდი აკადემიურ საქმიანობას უნივერსიტეტში, რომელშიც ბოლო 8 წელია აქტიურად ვარ ჩართული. ვკითხულობ საგნებს, რომელთა სწორი კონსტრუირება მნიშვნელოვანია საჯარო თუ კერძო სექტორში ეფექტური შემდგომი მართვისთვის.

არ შემიძლია არ აღვნიშნო პროექტი, რომელიც შეიქმნა და უკავშრდება კოვიდ19 -ის უმძიმეს აწ უკვე სამ წელს. ეს იყო  მთელი მსოფლიოსთვის, გამანადგურებელი პერიოდი, როგორც ეკონომიკური, ასევე სოციალური თვალსაზრისით და განსაკუთრებით ხელოვნების დარგის წარმომადგენლებისთვის.

წელს უკვე მესამე წელია ხორციელდება. „ხელოვან ქალთა ციფრული კვირეულის გამოფენა“. ეს არის საერთაშორისო პროექტი, რომლის მიზანია, ხელოვნებასა და კულტურის სფეროში დასაქმებულ ქალთა გაძლიერება და მათი მხარდაჭერა ეკონომიკური საქმიანობის მიმართულებით. ცოფრული გამოფენა იქცა ერთ-ერთ ყველაზე მასშტაბურ პროექტად  ონლაინ სოვრცეში.  პირველ წელს პროექტში მონაწილეობა მიიღო 282 – მა ხელოვანმა, სულ კი რეგისტრირებული იყო 800-ზე მეტი მონაწილე 12 სხვადასხვა ქვეყნიდან. წელს პლატფორმას დაემატა  ახალი დარგები: კერამიკა, ტექსტილი და თოჯინები და ამჯერად მონაცემთა ბაზაში 11000-ზე მეტი მონაწილეა. პლატფორმა ქმნის დარგის მუდმივად განახლებად ბაზას, რაც სფეროს განვითარებისათვის არანაკლებ მნიშვნელოვანია, პრაქტიკულად ეს პლატფორმა გვაძლევს პრეცენდენტს სფეროს მონაცემთა ბაზის სახით, რომელიც მუდმივად განახლდება.

ჩვენი პროექტი, ვფიქრობ კარგი მაგალითია თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ნებისმიერი საქმიანობის სწორედ მართვა ციფრულ სივრცეში, განსაკუთრებით თუ ეს ეხება ხელოვნების სფეროს, რომელიც პანდემიამ ერთ-ერთ ყველაზე მოწყვლად სფეროდ აქცია. თავიდან ბევრი ადამიანი  პროექტის მიმართ საკმაოდ სკეპტიკურად იყო განწყობილი, თუმცა ჩვენ დარწმუნებულები ვიყავით რომ COVID 19 -ის პანდემიის მძიმე შედეგების შეძლებისდაგვარად დასაძლევად სწორედ ციფრული სივრცე იყო ერთადერთი ალტერნატივა. პროექტის პარტნიორები და  მხარდამჭერები მარტივად დავიყოლიეთ, რადგან ჩვენ მათ წარვუდგინეთ სიტუაციური ანალიზი, სფეროს საჭიროებები და გამოწვევები, ასევე არსებული მაგალითები. პროექტოს მხარდამჭერია შემოქმედებითი ევროპის დესკი საქართველოში, ნიდერლანდების სამეფოს საელჩო საქართველოში და თბილისის მერია.

როგორც ვიცით, ხართ, ქალთა ბიზნეს საბჭოს თავმჯდომარესაქართველოში, რომელიც საკმაოდ აქტიურია. რა პროექტების განხორციელებას გეგმავთ ორგანიზაციის ფარგლებში უახლოეს მომავალში?

მეწარმე ქალთა საბჭო გახლავთ არასამთავრობო ორგანიზაცია და შესაბამისად თავისი საქმიანობის პრიორიტეტების სათავეში სწორედ ქვეყანაში მიმდინარე (სამეწარმეო) საჭიროებების კვლევა და ანალიზია, ქალთა ეკონომიკური მხარდაჭერის მიმართულებით.

მნიშვნელოვნად მიგვაჩნია, რომ მოხდეს ქალთა გაძლიერება და მხარდაჭერა ეკონომიკური საქმიანობის მიმართულებით, უნდა არსებობდეს სხვადასხვა ხელშემწყობი პროექტები, რომლებიც მოიცავს როგორც გადამზადებას ასევე გამოცდილების გაზიარებას და რაღა თქმაუნდა ფინანსებზე ხელმისაწვდომობას. ჩვენმა ორგანიზაციამ აზერბაიჯანის მეწარმე ქალთა ასოციაციასთან ერთად მოიპოვა გრანტი – “გენდერული თანასწორობისა და ქალთა ეკონომიკური გაძლიერების ხელშეწყობა მდგრადი განვითარებისთვის: თანამშრომლობის გაღრმავება ცოდნის გაზიარების გზით” პროექტის განსახორციელებლად. აღნიშნული პროექტის უკვე მეორე ფაზაზე გადავედით, რომელიც მოიცავს კონკურსს ქალი მეწარმეებისათვის. მონაწილეობის მიღება შეუძლიათ ქალებს, რომლებიც წარმოადგენენ ციფრულ და ეკომეგობრულ ბიზნესებს საქართველოში, გამარჯვებულებს გადაეცემათ მცირე გრანტი და შესაძლებლობა, რომ მონაწილეობა მიიღონ ბაქოში ბიზნეს ფორუმში. პროექტი დაფინანსებულია შვეიცარიის თანამშრომლობის ოფისისა და აზერბაიჯანში შვეიცარიის საელჩოს მიერ. კონკურსის შესახებ დეტალური ინფორმაციის ნახვა შესაძლებელია ჩვენს ვებ გვერდზე www.wbcg.org.

როგორ ფიქრობთ, რა შეიძლება გაკეთდეს საქართველოში ქალ მეწარმეთა ხელშესაწყობად და ქალებისთვის ბიზნეს–სფეროში მოღვაწოებისთვის სიტუაციის გასაუმჯობესებლად? გეგმავთ თუ არა რაიმე პროექტებსა ან ინიციატივებს ამ მიმართულებით?

„სახლი ქალისთვის უნდა იყოს მნიშვნელოვანი, მაგრამ არ უნდა იყოს საზღვარი“ – ტეტჩერის ამ ფრაზით დავიწყებდი თქვენს კითხვაზე პასუხის გაცემას.

პრაქტიკულად ქალი მეწარმეების საჭიროებების ჩამონათვალი უცვლელი რჩება. გენდერული თანასწორობის მიღწევა თანამედროვე ბიზნესის იმპერატივია. ჩამონათვალი საკმაოდ გრძელია გამოვყოფდი ზოგიერთს: ფინანსებზე ხელმისაწვდომობა,  გენდერული ბალანსი სამუშაო ადგილზე, და სხვა.  

ძირითადად ქალი მეწარმეები წარმოადგენენ  მიკრო, მცირე და საშუალო ზომის კომპანიებს. სტატისტიკური ინფორმაციის თანახმად ქალები უმეტესად თვითდასაქმებულები არიან, შესაბამისად ირგებენ ინდ. მეწარმისა და მიკრო მეწარმის სტატუსს. მომრავლდნენ ქალი სტარტაპერები, რაც ძალიან სასიხარულოა, რომლებიც ცდილობენ თავიანთი იდეა ბიზნესად აქციონ და შემდეგ განავითარონ. თუმცა, როგორც მოგეხსენებათ განვითარებისთვის მნიშვნელოვანია ქალებისთვის ფინანსებზე მეტი ხელმისაწვდომობა. სასურველია მეტი აქცენტი გაკეთდეს სამეწარმეო უნარების განვითარებაზეც, ჩვენ და ჩვენი მსგავსი არასამთავრობო ორგანიზაციები ვცდილობთ სხვადასხვა სახის ტრენინგების უზრუნველყოფას, ჯერ ერთი რომ ეს ეხმარება ქალებს თავიდანვე სწორად დაგეგმონ თავიანთი ბიზნეს იდეა და მეორე, იფიქრონ სამომავლო განვითარების შესაძლო გზებზე. ქალებისთვის, რომ უფრო რთულია ბიზნესის კეთება ამაზე მთელი თანამედროვე სამყარო საუბრობს, კერძოდ ევროკავშირი სხვადასხვა პროექტებისა და პროგრამების საშუალებით ცდილობს ქალთა როლის ეკონომიკაში გაძლიერებაზე. უფრო მეტიც, როდესაც ხდება ქვეყნების შეფასება,  ეკონომიკური თუ სხვა  განვითარების მაჩვენებლებით, ქვეყნისთვის ადგილის მინიჭებისას ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ფაქტორს ინდიკატორის თანახმად “ქალებს ბიზნესში” წარმოადგენს.

და ბოლოს, ტრადიციული კითხვა, რას ურჩევდით დამწყებ პროფესიონალებსა და ახალგაზრდებს, რომლებიც ახლა დგამენ პირველ კარიერულ ნაბიჯებს?

ხშირ შემთხვევაში კითხვები და პასუხები ტრადიციულად ერთი და იგივე შინაარსის მატარებელია. ახალს ვერც მე ვურჩევ ვერავის, მთავარია ჯერ თქვენს თავს გაუმხილოთ სურვილი, მერე ხმამაღლა წარმოთქვათ და დაიწყოთ მუშაობა იმგვარად რომ რიგითობა არ დაარღვიოთ: ჯერ უნდა იყოს სურვილი, შემდეგ თქვენი შესაძლებლობების ანალიზი, საჭიროებების იდენტიფიცირება, დროში გაწერილი გეგმა და მზად ყოფნა დაიწყოთ თქვენი პროექტის იმპლემენტაცია. პროექტში ვგულისხმობ როგორც სტარტაპს ასევე, პიროვნულ კარიერულ წინსვლას.