Methodology:

All Figures are in USD

– -The Foreign Economic Dependence Index is calculated by adding together for

each country in the survey the total of the following parameters:

Imports + Exports + Money flow + FDI + Income from Foreign Travel. (5 parameters)

-The economic weight of each country is proportional to the percentage this country

represents from the Grand Total and the GDP

The results show year 2022 and 2023

Introduction:

Georgia’s economic landscape has witnessed notable transformations between

2022 and 2023, influenced by various global and regional factors. This comprehensive

analysis provides an in-depth examination of Georgia’s economic relations

with key trading partners, including the European Union (EU), Azerbaijan,

Armenia, China, Iran, Israel, Japan, Kazakhstan, Russia, Turkey, Ukraine, the United

Kingdom, and the United States, shedding light on the nuanced dynamics and

implications for Georgia’s economic trajectory.

4th Quarter review

In the fourth quarter of 2023, the global economic landscape portrayed a diverse

range of trends and developments across different regions, reflecting the dynamic

nature of international trade and economic activity.

The European Union (EU), a key player in global trade, experienced a marginal

decline in economic activity compared to the previous quarter. While this slight

decrease may indicate a period of stabilization following previous growth, it also

underscores the ongoing challenges and uncertainties facing the EU, including

geopolitical tensions, trade dynamics, and internal policy debates.

In contrast, Azerbaijan, a Eurasian country with significant oil and gas reserves,

demonstrated resilience and robust growth in economic activity. This positive performance

could be attributed to various factors such as favorable commodity

prices, infrastructure investments, and efforts to diversify the economy beyond the

energy sector.

However, several regions encountered notable contractions in economic activity

during the fourth quarter. Armenia, a country with a diverse economy but significant

geopolitical challenges, experienced a decline, reflecting the impact of external

pressures and internal dynamics. Similarly, China, the world’s second-largest

economy, saw a decrease in economic activity, which may be influenced by factors

such as trade tensions, domestic policy adjustments, and global market conditions.

Other regions, including Iran, Israel, Japan, Kazakhstan, Russia, Turkey, Ukraine,

and the United States, also registered declines in economic activity during the

fourth quarter. These contractions could stem from a variety of factors, including

geopolitical tensions, sanctions, currency fluctuations, supply chain disruptions,

and shifts in consumer demand.

Despite these challenges, the United Kingdom emerged as a standout performer,

experiencing a significant surge in economic activity during the fourth quarter.

This exceptional growth may be attributed to factors such as post-Brexit adjustments,

fiscal stimulus measures, increased business confidence, and strong performance

in key sectors such as finance, technology, and healthcare.

Overall, the comparison of economic activity across different regions in the fourth

quarter of 2023 highlights the complex interplay of global forces shaping the world

economy. From geopolitical tensions and trade dynamics to domestic policy decisions

and sector-specific developments, a multitude of factors influence economic

performance, underscoring the importance of adaptability, resilience, and

cooperation in navigating today’s interconnected global economy.

2023 Review:

Trade Performance:

In 2023, Georgia experienced a significant increase in both imports and exports,

with total trade volumes rising to 15,436,232 and 6,098,380 units respectively, compared

to 13,450,054 and 5,592,844 units in 2022.

Notably, exports saw a more substantial increase compared to imports, indicating

improved competitiveness and market penetration for Georgian goods and services.

Financial Flows:

The total money flow in 2023 amounted to 4,131,609 units, slightly lower than the

4,372,409 units recorded in 2022. This decline might be attributed to fluctuations in

global economic conditions or changes in investment patterns.

However, despite the overall decrease in money flow, income from tourism surged

remarkably from 3,518,656 units in 2022 to 4,460,601 units in 2023, showcasing the

resilience and attractiveness of Georgia’s tourism sector.

Foreign Investments:

Foreign investments witnessed a notable decline in 2023, totaling 1,593,225 units

compared to 2,000,000 units in 2022. This decline could be attributed to various

factors such as changes in investment policies, global economic uncertainties, or

shifts in investor sentiments.

strategic measures to attract and retain foreign capital for sustainable econom

Regional Trade Relations:

Georgia’s trade relations with the European Union (EU) exhibited mixed results.

While exports to the EU decreased slightly from 862,782 units in 2022 to 704,427

units in 2023, imports increased significantly from 3,049,051 units to 3,809,558 units.

The increase in imports from the EU could be indicative of enhanced economic

cooperation and integration efforts between Georgia and the EU member states.

Countries:

European Union (EU):

In 2023, Georgia’s trade relations with the EU demonstrated mixed dynamics.

While exports to the EU slightly decreased from 862,782 units in 2022 to 704,427

units in 2023, imports surged significantly from 3,049,051 units to 3,809,558 units.

The increase in imports from the EU reflects growing economic cooperation and

integration efforts, presenting opportunities for Georgia to benefit from market

access.

Azerbaijan:

Trade between Georgia and Azerbaijan remained robust in 2023. Both imports

and exports saw notable increases, with total trade volumes reaching 655,957

units and 862,070 units, respectively, compared to 642,078 units and 672,628 units

in 2022.

The strengthening of trade ties between Georgia and Azerbaijan underscores the

importance of regional economic cooperation and infrastructure development

initiatives.

Armenia:

Georgia’s economic relations with Armenia witnessed fluctuations in 2023. While

imports increased slightly from 613,190 units to 335,733 units, exports surged significantly

from 584,580 units to 786,887 units.

The increase in exports to Armenia reflects improved market access and competitiveness

for Georgian products in the Armenian market.

China:

Georgia’s trade with China saw notable growth in 2023. Total trade volumes

increased to 1,328,057 units and 310,873 units for imports and exports, respectively,

compared to 1,125,965 units and 736,838 units in 2022.

The expansion of trade with China highlights Georgia’s efforts to diversify its trade

partnerships and tap into the vast Chinese market.

Iran:

Trade between Georgia and Iran remained relatively stable in 2023. While imports

increased slightly from 231,569 units to 241,076 units, exports experienced a marginal

decrease from 29,700 units to 30,133 units.

Despite geopolitical challenges, Georgia’s trade relations with Iran continue to provide

avenues for economic cooperation and exchange.

Israel:

Georgia’s economic relations with Israel saw notable growth in 2023. Total trade volumes

increased to 16,202 units and 20,655 units for imports and exports, respectively,

compared to 16,454 units and 22,034 units in 2022.

The increase in trade with Israel reflects the strengthening of bilateral ties and

cooperation in various sectors, including technology, agriculture, and tourism.

Japan:

Georgia’s trade with Japan experienced fluctuations in 2023. While imports

increased significantly from 307,144 units to 599,801 units, exports saw a substantial

decrease from 14,984 units to 9,047 units.

The increase in imports from Japan may be attributed to growing demand for Japanese

goods and technology in Georgia, while the decrease in exports highlights the

need for enhanced market access and promotion of Georgian products in Japan.

Kazakhstan:

Georgia’s economic relations with Kazakhstan witnessed mixed dynamics in 2023.

While imports decreased slightly from 36,391 units to 32,927 units, exports surged

significantly from 238,173 units to 702,965 units.

The increase in exports to Kazakhstan reflects Georgia’s efforts to tap into the Central

Asian market and capitalize on the growing demand for Georgian products in

the region.

Russia:

Trade between Georgia and Russia saw significant growth in 2023. Both imports

and exports experienced notable increases, with total trade volumes reaching

1,744,641 units and 657,045 units, respectively, compared to 1,835,412 units and

651,628 units in 2022.

Despite geopolitical tensions, economic ties between Georgia and Russia remain

robust, driven by factors such as geographical proximity, historical relations, and

complementary economic interests.

Turkey:

Georgia’s economic relations with Turkey witnessed significant growth in 2023.

Total trade volumes increased to 2,573,256 units and 417,308 units for imports and

exports, respectively, compared to 2,370,933 units and 435,485 units in 2022.

The strengthening of trade ties between Georgia and Turkey underscores the

importance of regional economic integration and cooperation in the Caucasus

and Black Sea region.

Ukraine:

Georgia’s trade relations with Ukraine experienced fluctuations in 2023. While

imports increased slightly from 274,890 units to 258,505 units, exports saw a notable

decrease from 232,078 units to 101,256 units.

The decrease in exports to Ukraine highlights the need for targeted efforts to

enhance market access and competitiveness for Georgian products in the Ukrainian

market.

United Kingdom (UK):

Georgia’s economic relations with the United Kingdom demonstrated mixed

dynamics in 2023. While imports increased slightly from 107,596 units to 146,912

units, exports decreased significantly from 15,720 units to 12,437 units.

The fluctuations in trade with the UK may be attributed to factors such as Brexit-related

uncertainties and changes in consumer preferences.

United States (US):

Georgia’s trade with the United States experienced fluctuations in 2023. While

imports increased significantly from 941,323 units to 1,929,792 units, exports saw a

notable decrease from 265,060 units to 96,987 units.

The increase in imports from the US may be driven by growing demand for American

products in Georgia, while the decrease in exports highlights the need for targeted

efforts to enhance market access and promote Georgian products in the US

market.

Conclusion:

The detailed examination of Georgia’s economic relations with key trading partners

reveals a complex and dynamic landscape characterized by varying trends

and implications. While some countries witnessed significant growth in trade volumes,

others experienced fluctuations or mixed dynamics. In reviewing Georgia’s

foreign economic activity data from 2022 to 2023, several noteworthy shifts in

dependence on different countries emerge:

Stability and Minor Declines: Georgia’s reliance on the EU and Armenia remained

relatively stable, with minor declines in their shares of total foreign economic activity.

Increasing Dependence: Azerbaijan, Japan, Kazakhstan, Turkey, and the United

States saw increases in their shares, indicating a growing economic relationship

with these countries.

Decreasing Dependence: China, Iran, Israel, Russia, Ukraine, and the United Kingdom

experienced declines in their shares, signaling reduced dependence on economic

ties with these nations.

Significant Changes: Particularly notable were the significant decrease in dependence

on Russia and Ukraine, and the notable increase in dependence on Turkey

and the United States.

Overall Trend: While there were fluctuations, the data suggests a diversification of

Georgia’s economic partners, with a slight shift away from some traditional allies

towards new or strengthening relationships.

Moving forward, Georgia must continue to diversify its trade partnerships, enhance

market access, and promote competitiveness to capitalize on emerging opportunities

and navigate evolving global and regional economic realities.

მეთოდოლოგია:

ყველა ფიგურა მოცემულია აშშ დოლარში

– საგარეო ეკონომიკური დამოკიდებულების ინდექსი გამოითვლება გამოკითხვაში

თითოეული ქვეყნისთვის შემდეგი პარამეტრების ჯამის მიმატებით: იმპორტი +

ექსპორტი + ფულის ნაკადი + პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები + შემოსავლები

საერთაშორისო მოგზაურობიდან. (5 პარამეტრი)

– თითოეული ქვეყნის ეკონომიკური წონა პროპორციულია იმ პროცენტისა, რომელსაც

ეს ქვეყანა წარმოადგენს საერთო ჯამიდან და ნომინალური მშპ – დან.

შესავალი:

საქართველოს ეკონომიკური ლანდშაფტი 2022-2023 წლებში შესამჩნევი გარდაქმნების

მომსწრე გახდა, სხვადასხვა გლობალური და რეგიონული ფაქტორების გავლენის ქვეშ.

ეს ყოვლისმომცველი ანალიზი უზრუნველყოფს საქართველოს ეკონომიკური

ურთიერთობების სიღრმისეულ გამოკვლევას ძირითად სავაჭრო პარტნიორებთან, მათ

შორის ევროკავშირთან (EU), აზერბაიჯანთან, სომხეთთან, ჩინეთთან, ირანთან,

ისრაელთან, იაპონიათან, ყაზახეთთან, რუსეთთან, თურქეთთან, უკრაინასთან,

გაერთიანებულ სამეფოსთან, და შეერთებული შტატები, რომელიც ნათელს მოჰფენს

საქართველოს ეკონომიკურ ტრაექტორიაზე არსებულ ნიუანსურ დინამიკასა და

შედეგებს.

მე-4 კვარტლის მიმოხილვა:

2023 წლის მეოთხე კვარტალში, გლობალური ეკონომიკური ლანდშაფტი ასახავდა

ტენდენციებისა და განვითარებების მრავალფეროვან სპექტრს სხვადასხვა რეგიონში,

რაც ასახავს საერთაშორისო ვაჭრობისა და ეკონომიკური აქტივობის დინამიურ

ხასიათს.

ევროკავშირმა (EU), გლობალური ვაჭრობის მთავარმა მოთამაშემ, განიცადა

ეკონომიკური აქტივობის ზღვრული კლება წინა კვარტალთან შედარებით. მიუხედავად

იმისა, რომ ეს უმნიშვნელო კლება შეიძლება მიუთითებდეს სტაბილიზაციის პერიოდზე

წინა ზრდის შემდეგ, ის ასევე ხაზს უსვამს ევროკავშირის წინაშე მდგარ გამოწვევებს და

გაურკვევლობებს, მათ შორის გეოპოლიტიკური დაძაბულობის, სავაჭრო დინამიკის და

შიდა პოლიტიკის დებატების ჩათვლით.

ამის საპირისპიროდ, აზერბაიჯანმა, ნავთობისა და გაზის მნიშვნელოვანი მარაგით,

აჩვენა გამძლეობა და ეკონომიკური აქტივობის ძლიერი ზრდა. ეს დადებითი შედეგი

შეიძლება მიეკუთვნებოდეს სხვადასხვა ფაქტორებს, როგორიცაა საქონლის

ხელსაყრელი ფასები, ინფრასტრუქტურული ინვესტიციები და ენერგეტიკის სექტორის

მიღმა ეკონომიკის დივერსიფიკაციის მცდელობები.

თუმცა, მეოთხე კვარტალში რამდენიმე რეგიონში შესამჩნევად შემცირდა ეკონომიკური

აქტივობა. სომხეთი, ქვეყანა, რომელსაც აქვს მრავალფეროვანი ეკონომიკა, მაგრამ

მნიშვნელოვანი გეოპოლიტიკური გამოწვევები, განიცადა ვარდნა, რაც ასახავს გარე

ზეწოლისა და შიდა დინამიკის გავლენას. ანალოგიურად, ჩინეთმა, განიცადა

ეკონომიკური აქტივობის შემცირება.

სხვა რეგიონებში, მათ შორის ირანში, ისრაელში, იაპონიაში, ყაზახეთში, რუსეთში,

თურქეთში, უკრაინასა და აშშ-ში, ასევე დაფიქსირდა ეკონომიკური აქტივობის კლება

მეოთხე კვარტალში. ეს შეკუმშვა შეიძლება გამოწვეული იყოს სხვადასხვა

ფაქტორებით, მათ შორის გეოპოლიტიკური დაძაბულობით, სანქციებით, ვალუტის

რყევებით, მიწოდების ჯაჭვის შეფერხებით და მომხმარებელთა მოთხოვნის

ცვლილებით.

მიუხედავად ამ გამოწვევებისა, გაერთიანებული სამეფო აღმოჩნდა, როგორც

გამორჩეული შემსრულებელი, რომელმაც განიცადა ეკონომიკური აქტივობის

მნიშვნელოვანი ზრდა მეოთხე კვარტალში. ეს განსაკუთრებული ზრდა შეიძლება

მიეკუთვნებოდეს ისეთ ფაქტორებს, როგორიცაა Brexit-ის შემდგომი კორექტირება,

ფისკალური სტიმულირების ზომები, გაზრდილი ბიზნესის ნდობა და ძლიერი

წარმატებები საკვანძო სექტორებში, როგორიცაა ფინანსები, ტექნოლოგია და

ჯანდაცვა.

მთლიანობაში, 2023 წლის მეოთხე კვარტალში ეკონომიკური აქტივობის სხვადასხვა

რეგიონებში შედარება ხაზს უსვამს მსოფლიო ეკონომიკის ფორმირების გლობალური

ძალების კომპლექსურ ურთიერთკავშირს. გეოპოლიტიკური დაძაბულობისა და

ვაჭრობის დინამიკიდან დაწყებული შიდა პოლიტიკის გადაწყვეტილებებამდე და

სექტორის სპეციფიკურ განვითარებამდე, მრავალი ფაქტორი გავლენას ახდენს

ეკონომიკურ შესრულებაზე, რაც ხაზს უსვამს ადაპტირებულობის, გამძლეობისა და

თანამშრომლობის მნიშვნელობას დღევანდელ ურთიერთდაკავშირებულ გლობალურ

ეკონომიკაში ნავიგაციისთვის.

2023 წლის მიმოხილვა:

სავაჭრო შესრულება:

2023 წელს საქართველომ მნიშვნელოვანი ზრდა განიცადა როგორც იმპორტში, ასევე

ექსპორტში, მთლიანი ვაჭრობის მოცულობა გაიზარდა 15,436,232 და 6,098,380

ერთეულამდე, 2022 წელს 13,450,054 და 5,592,844 ერთეულთან შედარებით.

აღსანიშნავია, რომ ექსპორტმა იმპორტთან შედარებით უფრო მნიშვნელოვანი

ზრდა განიცადა, რაც მიუთითებს ქართული საქონლისა და მომსახურების

გაუმჯობესებულ კონკურენტუნარიანობასა და ბაზარზე შეღწევადობაზე.

ფინანსური ნაკადები:

ფულის მთლიანმა ნაკადმა 2023 წელს შეადგინა 4,131,609 ერთეული, ოდნავ

დაბალია, ვიდრე 2022 წელს დაფიქსირებული 4,372,409 ერთეული. ეს კლება

შეიძლება გამოწვეული იყოს გლობალური ეკონომიკური პირობების რყევებით ან

ინვესტიციების მოდელის ცვლილებით.

თუმცა, ფულის ნაკადის მთლიანი შემცირების მიუხედავად, ტურიზმიდან

შემოსავალი საგრძნობლად გაიზარდა 2022 წელს 3,518,656 ერთეულიდან 2023 წელს

4,460,601 ერთეულამდე, რაც მიუთითებს საქართველოს ტურიზმის სექტორის

გამძლეობასა და მიმზიდველობას.

უცხოური ინვესტიციები:

უცხოურმა ინვესტიციებმა შესამჩნევი კლება განიცადა 2023 წელს, სულ 1,593,225

ერთეული, 2022 წლის 2,000,000 ერთეულთან შედარებით. ეს კლება შეიძლება

გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფაქტორებით, როგორიცაა საინვესტიციო პოლიტიკის

ცვლილებები, გლობალური ეკონომიკური გაურკვევლობა ან ინვესტორების

განწყობის ცვლილება.

უცხოური ინვესტიციების შემცირება ხაზს უსვამს მდგრადი ეკონომიკური ზრდისთვის

უცხოური კაპიტალის მოზიდვისა და შესანარჩუნებლად სტრატეგიული

ღონისძიებების განხორციელების მნიშვნელობას.

რეგიონალური სავაჭრო ურთიერთობები:

საქართველოს სავაჭრო ურთიერთობებმა ევროკავშირთან (EU) არაერთგვაროვანი

შედეგი აჩვენა. მაშინ როცა ექსპორტი ევროკავშირში ოდნავ შემცირდა 2022 წელს

862,782 ერთეულიდან 2023 წელს 704,427 ერთეულამდე, იმპორტი

მნიშვნელოვნად გაიზარდა 3,049,051 ერთეულიდან 3,809,558 ერთეულამდე.

ევროკავშირიდან იმპორტის ზრდა შეიძლება მიუთითებდეს საქართველოსა და

ევროკავშირის წევრ ქვეყნებს შორის გაძლიერებულ ეკონომიკურ

თანამშრომლობასა და ინტეგრაციის ძალისხმევაზე.

ქვეყნები:

ევროკავშირი (EU):

2023 წელს საქართველოს სავაჭრო ურთიერთობებმა ევროკავშირთან

არაერთგვაროვანი დინამიკა გამოავლინა. მიუხედავად იმისა, რომ ექსპორტი

ევროკავშირში ოდნავ შემცირდა 2022 წელს 862,782 ერთეულიდან 704,427 ერთეულამდე

2023 წელს, იმპორტი მნიშვნელოვნად გაიზარდა 3,049,051 ერთეულიდან 3,809,558

ერთეულამდე.

ევროკავშირიდან იმპორტის ზრდა ასახავს მზარდ ეკონომიკურ თანამშრომლობას და

ინტეგრაციის მცდელობებს, რაც საქართველოს შესაძლებლობას აძლევს ისარგებლოს

ბაზარზე წვდომით.

აზერბაიჯანი:

საქართველოსა და აზერბაიჯანს შორის ვაჭრობა სტაბილური იყო 2023 წელს.

შესამჩნევი ზრდა დაფიქსირდა როგორც იმპორტში, ასევე ექსპორტში, მთლიანი

ვაჭრობის მოცულობამ მიაღწია შესაბამისად 655,957 ერთეულს და 862,070 ერთეულს,

2022 წელს 642,078 და 672,628 ერთეულთან შედარებით.

საქართველოსა და აზერბაიჯანს შორის სავაჭრო კავშირების განმტკიცება ხაზს უსვამს

რეგიონული ეკონომიკური თანამშრომლობისა და ინფრასტრუქტურის განვითარების

ინიციატივების მნიშვნელობას.

სომხეთი:

საქართველოს ეკონომიკური ურთიერთობები სომხეთთან რყევებს განიცდიდა 2023

წელს. მაშინ, როცა იმპორტი ოდნავ გაიზარდა 613,190 ერთეულიდან 335,733

ერთეულამდე, ექსპორტი მნიშვნელოვნად გაიზარდა 584,580 ერთეულიდან 786,887

ერთეულამდე.

სომხეთში ექსპორტის ზრდა ასახავს გაუმჯობესებულ ბაზარზე ხელმისაწვდომობას

და ქართული პროდუქციის კონკურენტუნარიანობას სომხურ ბაზარზე.

ჩინეთი:

საქართველოს ვაჭრობამ ჩინეთთან შესამჩნევი ზრდა განიცადა 2023 წელს. მთლიანი

ვაჭრობის მოცულობა გაიზარდა 1,328,057 ერთეულამდე და 310,873 ერთეულამდე

იმპორტსა და ექსპორტზე, 2022 წელს 1,125,965 და 736,838 ერთეულთან შედარებით.

ირანი:

საქართველოსა და ირანს შორის ვაჭრობა შედარებით სტაბილური დარჩა 2023 წელს.

მაშინ როცა იმპორტი ოდნავ გაიზარდა 231,569 ერთეულიდან 241,076 ერთეულამდე,

ექსპორტმა განიცადა ზღვრული შემცირება 29,700 ერთეულიდან 30,133 ერთეულამდე.

გეოპოლიტიკური გამოწვევების მიუხედავად, საქართველოს სავაჭრო ურთიერთობები

ირანთან გრძელდება ეკონომიკური თანამშრომლობის გზებით.

ისრაელი:

საქართველოს ეკონომიკურმა ურთიერთობებმა ისრაელთან შესამჩნევი ზრდა

განიცადა 2023 წელს. მთლიანი ვაჭრობის მოცულობა გაიზარდა 16,202 ერთეულამდე

და 20,655 ერთეულამდე იმპორტისა და ექსპორტისთვის, 2022 წელს 16,454 ერთეული

და 22,034 ერთეული.

ისრაელთან ვაჭრობის ზრდა ასახავს ორმხრივი კავშირებისა და თანამშრომლობის

გაძლიერებას სხვადასხვა სექტორში, მათ შორის ტექნოლოგიაში, სოფლის

მეურნეობაში და ტურიზმის სფეროში.

იაპონია:

საქართველოს ვაჭრობამ იაპონიასთან 2023 წელს განიცადა რყევები. მაშინ, როცა

იმპორტი მნიშვნელოვნად გაიზარდა 307,144 ერთეულიდან 599,801 ერთეულამდე,

ექსპორტი არსებითად შემცირდა 14,984 ერთეულიდან 9,047 ერთეულამდე.

იაპონიიდან იმპორტის ზრდა შესაძლოა გამოწვეული იყოს საქართველოში იაპონურ

პროდუქტებსა და ტექნოლოგიებზე მზარდი მოთხოვნილების გამო, ხოლო ექსპორტის

შემცირება ხაზს უსვამს იაპონიაში ქართული პროდუქციის ბაზრის ხელმისაწვდომობისა

და პოპულარიზაციის აუცილებლობას.

ყაზახეთი:

2023 წელს საქართველოს ეკონომიკური ურთიერთობები ყაზახეთთან არაერთგვაროვან

დინამიკას განიცდიდა. მაშინ, როცა იმპორტი ოდნავ შემცირდა 36,391 ერთეულიდან

32,927 ერთეულამდე, ექსპორტი მნიშვნელოვნად გაიზარდა 238,173 ერთეულიდან

702,965 ერთეულამდე.

ყაზახეთში ექსპორტის ზრდა ასახავს საქართველოს ძალისხმევას ცენტრალური აზიის

ბაზარზე გასვლისა და რეგიონში ქართულ პროდუქტებზე მზარდი მოთხოვნის

კაპიტალიზაციას.

რუსეთი:

საქართველოსა და რუსეთს შორის ვაჭრობა მნიშვნელოვნად გაიზარდა 2023 წელს.

შესამჩნევი ზრდა განიცადა როგორც იმპორტმა, ასევე ექსპორტმა. ვაჭრობის მთლიანმა

მოცულობამ მიაღწია შესაბამისად 1,744,641 ერთეულს და 657,045 ერთეულს, 2022 წელს

1,835,412 და 651,628 ერთეულთან შედარებით.

გეოპოლიტიკური დაძაბულობის მიუხედავად, საქართველოსა და რუსეთს შორის

ეკონომიკური კავშირები კვლავ მყარად რჩება, რაც გამოწვეულია ისეთი ფაქტორებით,

როგორიცაა გეოგრაფიული სიახლოვე, ისტორიული ურთიერთობები და დამატებითი

ეკონომიკური ინტერესები.

თურქეთი:

2023 წელს საქართველოს ეკონომიკური ურთიერთობები თურქეთთან მნიშვნელოვნად

გაიზარდა. მთლიანი ვაჭრობის მოცულობა გაიზარდა 2,573,256 ერთეულამდე და

417,308 ერთეულამდე იმპორტისა და ექსპორტისთვის, 2022 წელს 2,370,933 და 435,485

ერთეულთან შედარებით.

საქართველოსა და თურქეთს შორის სავაჭრო კავშირების განმტკიცება ხაზს უსვამს

რეგიონული ეკონომიკური ინტეგრაციისა და თანამშრომლობის მნიშვნელობას

კავკასიისა და შავი ზღვის რეგიონში.

უკრაინა:

საქართველოს სავაჭრო ურთიერთობებმა უკრაინასთან 2023 წელს განიცადა რყევები.

მაშინ, როცა იმპორტი ოდნავ გაიზარდა 274,890 ერთეულიდან 258,505 ერთეულამდე,

ექსპორტმა შესამჩნევი კლება განიცადა 232,078 ერთეულიდან 101,256 ერთეულამდე.

უკრაინაში ექსპორტის შემცირება ხაზს უსვამს მიზნობრივი ძალისხმევის

აუცილებლობას, რათა გაზარდოს ბაზარზე ხელმისაწვდომობა და ქართული

პროდუქციის კონკურენტუნარიანობა უკრაინის ბაზარზე.

გაერთიანებული სამეფო (დიდი ბრიტანეთი):

საქართველოს ეკონომიკურმა ურთიერთობებმა გაერთიანებულ სამეფოსთან 2023

წელს არაერთგვაროვანი დინამიკა აჩვენა. მაშინ, როცა იმპორტი ოდნავ გაიზარდა

107,596 ერთეულიდან 146,912 ერთეულამდე, ექსპორტი მნიშვნელოვნად შემცირდა

15,720 ერთეულიდან 12,437 ერთეულამდე.

გაერთიანებულ სამეფოსთან ვაჭრობის რყევები შეიძლება მიეკუთვნებოდეს ისეთ

ფაქტორებს, როგორიცაა Brexit-თან დაკავშირებული გაურკვევლობა და მომხმარებლის

პრეფერენციების ცვლილება.

შეერთებული შტატები (აშშ):

საქართველოს ვაჭრობამ შეერთებულ შტატებთან 2023 წელს განიცადა რყევები. მაშინ,

როცა იმპორტი მნიშვნელოვნად გაიზარდა 941,323 ერთეულიდან 1,929,792

ერთეულამდე, ექსპორტმა შესამჩნევი კლება განიცადა 265,060 ერთეულიდან 96,987

ერთეულამდე.

აშშ-დან იმპორტის ზრდა შესაძლოა განპირობებული იყოს საქართველოში ამერიკულ

პროდუქტებზე მოთხოვნილების ზრდასთან, ხოლო ექსპორტის შემცირება ხაზს უსვამს

მიზნობრივი ძალისხმევის აუცილებლობას ბაზრის ხელმისაწვდომობის

გასაძლიერებლად და ქართული პროდუქციის პოპულარიზაციისთვის აშშ-ს ბაზარზე.

დასკვნა:

საქართველოს ეკონომიკური ურთიერთობების დეტალური შესწავლა ძირითად სავაჭრო

პარტნიორებთან ავლენს რთულ და დინამიურ ლანდშაფტს, რომელიც ხასიათდება

განსხვავებული ტენდენციებითა და შედეგებით. მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთ

ქვეყანაში ვაჭრობის მოცულობის მნიშვნელოვანი ზრდა დაფიქსირდა, სხვები

განიცდიდნენ რყევებს ან შერეულ დინამიკას. 2022 წლიდან 2023 წლამდე საქართველოს

საგარეო ეკონომიკური აქტივობის მონაცემების მიმოხილვისას, სხვადასხვა ქვეყნებზე

დამოკიდებულების რამდენიმე საყურადღებო ცვლილება იკვეთება:

სტაბილურობა და მცირე კლება: საქართველოს დამოკიდებულება ევროკავშირსა და

სომხეთთან შედარებით სტაბილური დარჩა.

მზარდი დამოკიდებულება: აზერბაიჯანმა, იაპონიამ, ყაზახეთმა, თურქეთმა და

შეერთებულმა შტატებმა ნახეს მათი წილების ზრდა, რაც მიუთითებს მზარდ

ეკონომიკურ ურთიერთობაზე ამ ქვეყნებთან.

დამოკიდებულების შემცირება: ჩინეთმა, ირანმა, ისრაელმა, რუსეთმა, უკრაინამ და

გაერთიანებულმა სამეფომ განიცადეს მათი წილების შემცირება, რაც მიუთითებს ამ

ქვეყნებთან ეკონომიკურ კავშირებზე დამოკიდებულების შემცირებაზე.

მნიშვნელოვანი ცვლილებები: განსაკუთრებით შესამჩნევი იყო რუსეთსა და უკრაინაზე

დამოკიდებულების მნიშვნელოვანი შემცირება და თურქეთსა და შეერთებულ

შტატებზე დამოკიდებულების შესამჩნევი ზრდა.

საერთო ტენდენცია: მიუხედავად იმისა, რომ იყო რყევები, მონაცემები მიუთითებს

საქართველოს ეკონომიკური პარტნიორების დივერსიფიკაციაზე, ზოგიერთი

ტრადიციული მოკავშირის მცირედი გადახრით ახალი ან გაძლიერებული

ურთიერთობებისკენ.

წინსვლისას საქართველომ უნდა გააგრძელოს სავაჭრო პარტნიორობის დივერსიფიკაცია, გააძლიეროს ბაზარზე ხელმისაწვდომობა და ხელი შეუწყოს კონკურენტუნარიანობას,

რათა გამოიყენოს განვითარებადი შესაძლებლობები, ნავიგაცია განვითარდეს გლობალურ და რეგიონულ ეკონომიკურ რეალობაში. წინსვლისას საქართველომ უნდა გააგრძელოს სავაჭრო პარტნიორობის დივერსიფიკაცია, გააძლიეროს ბაზარზე ხელმისაწვდომობა და ხელი შეუწყოს კონკურენტუნარიანობას, რათა გამოიყენოს განვითარებადი შესაძლებლობები, ნავიგაცია განვითარდეს გლობალურ და რეგიონულ ეკონომიკურ რეალობაში.